In de periode 1923-1924 bouwde Ganz & Co-Danubius de stuurstandrijtuigen serie NZH B 401- B 412
voor de Noord-Zuid Hollandse Vervoer Maatschappij N.V. (NZH).
De Boedapesters zijn zogeheten “schakeltrams” zij rijden in vaste combinaties:
- Een motorrijtuig tussen twee stuurstandrijtuigen
- Een motorrijtuig met een stuurstandrijtuig
Door het rijden in vaste combinaties is omrangeren niet nodig.
De NZH B 412, die vooral dienst doet op de lijn Scheveningen-Leiden, wordt in 1933 omgebouwd tot smalspoor aanhangrijtuig B 464 en geplaatst op de lijn Zandvoort-Amsterdam.
In 1957 is het rijtuig door de NZH buiten dienst gesteld en afgevoerd. Na de buitendienststelling is het rijtuig verkocht en overgebracht naar Groede (Zeeuws-Vlaanderen). Hier is de NZH B 412 gebruikt als zomerhuis. Doordat er geen toestemming meer is gegeven om het rijtuig te gebruiken als zomerhuis is NZH de B 412 op 18 juni 1973 “om niet” overgedragen aan de Tramweg Stichting (TS) en overgebracht naar Leiden. Op 13 november 1976 is de NZH B 412 overgebracht naar een Romny-loods van de firma Starlift in Voorburg.
In de loop van de jaren is in Leiden (start) en in Voorburg de NZH B 412 volledig gerestaureerd. De twee trucks zijn replica’s, die gemaakt zijn door de oorspronkelijke fabriek Ganz & Co-Danubius in Budapest (Hongarije). Vanuit Voorburg is de NZH B 412 op 12 december 1985 op reis gegaan naar Haarlem, waarbij het stuurstandrijtuig ondergebracht is in het NZH Vervoer Museum.
In 2005 is de NZH B 412 uitgeleend aan een tentoonstelling over de Blauwe Tram. Tijdens het transport terug naar het museum is het rijtuig uit de takels van de kraan gevallen. Hierbij is een kop flink beschadigd.
NZH – stuurstandrijtuig B412 voor restauratie.
NZH – stuurstandrijtuig B412 na restauratie bij het NZH Vervoermuseum in Haarlem.
Geschiedenis:
| Jaartal | Gebeurtenis |
|---|---|
| 1924-1933 | In dienst bij de NZH als stuurstandrijtuig |
| 1933-1957 | Revisie, in dienst bij de NZH als stuurstandrijtuig |
| 1957-1973 | Verkocht, dient als zomerhuisje in Zeeland |
| 1973-1976 | Verworven door TS en overgebracht naar Leiden, start restauratie |
| 1976-1985 | Overgebracht naar Voorburg |
| 1985 | Voltooiing restauratie |
| 1985 | Nu Ondergebracht bij het NZH Vervoer Museum |
| 2005 | Een kop ernstig beschadigd bij transport |
Tekst overgenomen uit de Nederlandse Museummateriaal Database.
Stuurstandrijtuig NZH B 464 (ex-NZH B 412) voert een hele Boedapester-schakel aan en is op weg naar Zandvoort. Rozengracht te Amsterdam, zomer 1956.
Stuurstandrijtuig NZH B 412 in Katwijk aan den Rijn onderweg naar Leiden. Datum onbekend.
Uit de collectie van het Genootschap
